ေျခရာေပ်ာက္ျမစ္ (ကိုယ္တိုင္ေရး ျမန္မာ့သမိုင္း)

သန႔္ျမင့္ဦး ျမဴခိုးမ်ားအုံ႔ဆိုင္းေနေသာ တနသၤာရီ ရိုးမအနီး အစိုးရကို ေတာ္လွန္သူမ်ား အေျခစိုက္သည့္ေနရာသို႔ တကၠသိုလ္မွ ဘြဲ႕ရၿပီးစ သန႔္ျမင့္ဦး ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အတြင္း ေရာက္ရွိေနသည္။ သူသည္ ျမန္မာနိုင္ငံျပင္ပတြင္ ႀကီးျပင္းလာခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ္လည္း နိုင္ငံ၏ အေျပာင္း အလဲကို ျမင္လိုသည့္အားေလ်ာ္စြာ ထိုအရာျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေနသူမ်ားႏွင့္ လက္တြဲလိုသည္။ သို႔ရာ တြင္ အေျပာင္းအလဲကို အၾကမ္းဖက္ ေသာ နည္းျဖင့္ရယူရန္ မယုံၾကည္သည့္ သူသည္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္သူ မ်ားႏွင့္ လမ္းခြဲခဲ့သည္။ ေနာက္ ျမန္မာ့ ေတာ္လွန္ေရးလွုပ္ရွားမွုမ်ားမွ ေဘးထြက္ လိုက္ၿပီး ကုလသမဂၢတြင္ အလုပ္ဝင္ ကာ ျမန္မာနိုင္ငံထက္ ပိုဆိုးသည့္ ဖႏြမ္းပင္ ႏွင့္ ဆာရာေရဗိုတို႔သို႔ သြားေရာက္သည္။ ေနာက္ ေခတ္သစ္သမိုင္းဘာသာရပ္ျဖင့္ ဘြဲ႕လြန္တက္သည္။ ဤသည္တို႔မွာ သန႔္ျမင့္ဦးက The River of Lost Footstep : A Personal History of Burma အမည္ျဖင့္ ေရးသားထားေသာ စာအုပ္ကို ျမႏွင္းဆီက ေျခရာေပ်ာက္ျမစ္ (ကိုယ္တိုင္ေရး ျမန္မာ့သမိုင္း) အမည္ ျဖင့္ ဘာသာျပန္ဆိုထားသည့္စာအုပ္၏ အဖြင့္နိဒါန္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။

ေျခရာေပ်ာက္ျမစ္သည္ ျမန္မာ ဟုေခၚဆိုသူမ်ား ယခုလက္ရွိ ျမန္မာ နိုင္ငံသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ့ဝင္ေရာက္ ေရာက္ရွိလာ သည့္ သမိုင္းအစအေၾကာင္းအရာမ်ားမွ မ်က္ေမွာက္ေခတ္၏ ၂၀၀၇ အေရးအခင္း အခ်ိန္ထိ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ားကို ေရးသား ထားသည့္ စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ထူးျခား သည္မွာယခင္က ျမန္မာ့သမိုင္းစာအုပ္ မ်ားတြင္ စိစစ္ ျဖတ္ေတာက္ခံထားရ၍ ျပတ္ေတာက္ ခဲ့ေသာအေၾကာင္းအရာ၊ ရွုေထာင့္၊ အေရးအသားမ်ားႏွင့္ စကားလုံး မ်ားကို ယခုစာအုပ္တြင္ ဖတ္ရွုနိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေျခရာေပ်ာက္ျမစ္မွ တစ္ဆင့္ ျမန္မာ့သမိုင္း ေလ့လာလိုသူ မ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးကို စိတ္ဝင္စား သူမ်ား ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးခရီးရွည္ႀကီးကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပန္လည္ခရီးႏွင္ ၾကည့္ရွုနိုင္ေစမည္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာ့သမိုင္းအေၾကာင္းအရာမ်ား ကို နိုင္ငံတကာမွ ေခတ္ၿပိဳင္သမိုင္းမ်ား ႏွင့္အတူတကြ ယွဥ္တြဲေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ့သမိုင္း သက္သက္ ထက္ပို၍ ျမန္မာႏွင့္ကမၻာ၏ အတိတ္ ကာလကအဆက္အစပ္မ်ား၊ ကမၻာျပဳ ျခင္းလွိုင္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ရန္ သက္ဦး ဆံပိုင္ဘုရင္မ်ား လက္ထက္က မည္သို႔ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့ပုံမ်ားႏွင့္ ေခတ္ အဆက္ဆက္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးအေျပာင္း အလဲမ်ား၏ အေၾကာင္းအရင္းႏွင့္ လက္သည္မ်ားကိုလည္း သိရွိနိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
သမိုင္းအစပိုင္းမ်ားတြင္ ျမန္မာ နိုင္ငံ၏ အေနာက္ပိုင္း၊ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားမွ ဘုရင္မ်ားႏွင့္ သူတို႔၏ အားၿပိဳင္မွုမ်ားကို ေခတ္ၿပိဳင္ နိုင္ငံေရးမ်ားအျဖစ္ ယွဥ္တြဲေဖာ္ျပထား သည္မွာ ယခင္က ျပတ္ေတာင္း ျပတ္ေတာင္းၾကည့္ရွုထားေသာ ဇာတ္ကား ေဟာင္းမ်ားကို စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ဇာတ္လမ္းရွည္ႀကီးအျဖစ္ တစ္ဆက္ တည္း ၾကည့္မိသြားသည့္သဖြယ္ အခ်ိတ္ အဆက္မိသြားေစသည္။

အျခားေနရာမ်ားတြင္ မျမင္ရနိုင္ သည့္ ဓာတ္ပုံစာမ်က္ႏွာအခ်ိဳ႕ပါဝင္ သည့္ ထိုသမိုင္းစာအုပ္ကို စာမ်က္ႏွာ ၆၇၀ ျဖင့္ အခန္း ၁၃ ခန္းခြဲၿပီး ေဖာ္ၿပ ထားရာ ပုံမွန္ဝတၳဳစာအုပ္သုံးအုပ္နီးပါး စာဖတ္ရွုရမည့္စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ဘုရင္ ေခတ္က အျဖစ္အပ်က္မ်ား၏ သမိုင္း မွတ္တမ္းတင္သကၠရာဇ္မ်ားကို ခရစ္ႏွစ္ မ်ားႏွင့္ ေဖာ္ျပထားသျဖင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ နိုင္ငံတကာသမိုင္းမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ထိုးႏွိုင္း ဆဖတ္ရွုရာတြင္ မ်ားစြာအသုံးဝင္သည္။ ထို႔ျပင္ နိုင္ငံတကာမွ သမိုင္းမွတ္တမ္း မ်ားစြာကို ကိုးကားေရးသားထားသျဖင့္ နိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းမွ ျမန္မာႏွင့္ ျမန္မာ့သမိုင္းအေပၚ သုံးသပ္ခ်က္မ်ား ကိုပါ ယခုစာအုပ္မွတစ္ဆင့္ တစ္စြန္း တစ္စျမင္ရသည္။

တန္ဖိုးထားရမည့္ သမိုင္းျပ႒ာန္း စာအုပ္တစ္အုပ္သဖြယ္ အသုံးဝင္သည့္ စာအုပ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာ့သမိုင္းစာ မ်က္ႏွာအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ပါဝင္ သည့္ ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕ကို နာမည္မွား ေဖာ္ျပျခင္းႏွင့္ စာလုံးေပါင္းမွားယြင္း ေဖာ္ျပျခင္းတို႔ကမူ ျမန္မာ့သမိုင္းႏွင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္မွုနည္းပါးသူမ်ား အမွတ္ မွားသြားေစနိုင္သည္။

စာေရးသူသန႔္ျမင့္ဦးသည္ ကမၻာ့ ကုလသမဂၢတြင္ ထဲထဲဝင္ဝင္ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္သူျဖစ္ၿပီး စာေရးသူ၏ အဘိုးသည္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွူး ဦးသန႔္ ျဖစ္ သည္။ သန႔္ျမင့္ဦးသည္ ယခုစာအုပ္တြင္ စာေရးသူ၏ကိုယ္ပိုင္အေတြ႕အၾကဳံမ်ား၊ ျမန္မာဘုရင္မ်ားလက္ထက္ကပင္ ေတာ္စပ္ခဲ့သည့္ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္မ်ား ႏွင့္ သူတို႔၏အျဖစ္အပ်က္အခ်ိဳ႕ကို တစ္စိတ္ တစ္ပိုင္းထည့္သြင္းေဖာ္ၿပ ထားသည္။

ယခုစာအုပ္သည္ သမိုင္းစာအုပ္ မ်ားကို အေျခခံကိုးကားေရးသားထား႐ုံ သက္သက္မဟုတ္ဘဲ သမိုင္းတြင္းေနရာ မ်ား၊ သမိုင္းထဲက လူမ်ားကိုပါ စာေရးသူကိုယ္တိုင္ ေလ့လာေတြ႕ဆုံ ေရးသားထားသည့္ စာအုပ္ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖင့္ သမိုင္းထဲမွ အိပ္မက္ဆန္ေသာ ေနရာမ်ားႏွင့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို မ်က္ေမွာက္ေခတ္ေန႔မ်ားသို႔ ေခၚယူ ဆက္စပ္၍ မ်က္ဝါးထင္ထင္ေတြ႕ျမင္ ေစသည္။ ဦးသန႔္အေရးအခင္းကဲ့သို႔ ပါးစပ္ရာဇဝင္မွသာ ၾကားသိေနခဲ့ရ သည့္ ေခတ္သစ္ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးအျဖစ္ အပ်က္မ်ားတြင္ စာေရးသူကိုယ္တိုင္ ျမင္ေတြ႕ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့သည္မ်ားကို ႐ုပ္လုံးႂကြသက္ဝင္လာေအာင္ ေရးသား ထားသည္။ အထူးသျဖင့္ ရာဇဝင္အစ ပိုင္းမွ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ နိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားထိ ပါဝင္ခဲ့သည့္ ထင္ရွားခဲ့သည့္ဘုရင္မ်ား၊ ေခတ္သစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၊ နိုင္ငံေရးအတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္သူ မ်ား အေၾကာင္းကို သမိုင္းတြင္ သူတို႔ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့ပုံမ်ားႏွင့္ သူတို႔၏ ေနာက္ဆုံးျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ ပကတိ အေျခအေနမ်ားအထိပါထည့္သြင္းေရးသား ထားသည္။

သို႔ျဖစ္ရာ ရွည္လ်ားစြာေသာ ေခတ္ကာလမ်ား၏ အားတက္ဖြယ္ရာ မ်ားႏွင့္ ရင္ေမာဖြယ္ရာသမိုင္းျခင္းရာ မ်ားကို စုစည္းထားသည့္ အတိတ္ သင္ခန္းစာေပါင္းခ်ဳပ္ႀကီးသဖြယ္အျဖစ္ လည္း သက္ျပင္းခ်မွတ္သားဖတ္ရွုရ မည့္ စာအုပ္အျဖစ္ညႊန္းလိုပါသည္။

တန္ဖိုး ၆၅၀၀ က်ပ္ျဖစ္ၿပီး Myanmar Book Centre စာေပတိုက္က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ပထမအႀကိမ္ ထုတ္ေဝထားျခင္းျဖစ္သည္။